VOA Magazine oktober 2023: Ondernemen - Alle rekensommen achter de zorgprogramma's

VOA Magazine oktober 2023: Ondernemen - Alle rekensommen achter de zorgprogramma's

Wees zuinig op je personeel, dat levert geld op

Tekst: Linda Welther, foto: Maurice en Daniëlle Blom van Sanos: “Wacht niet tot ze burn-outklachten hebben en een jaar moeten herstellen, dat stadium moet je vóór blijven” (foto door Nick van der Zwan).

Het ziekteverzuim ligt nog altijd op vijf procent. Werknemers moeten tot hun 68e doorwerken. Hoe houd je je personeel fit en enthousiast? Professionele zorgverleners zetten vaker in op preventie en claimen kostenbesparing. “Mijn programma kost minder dan wat een bedrijf per week betaalt voor een zieke medewerker.”

Als in een bedrijf veel personeelsleden rond de vijftig zijn – en dus nog twintig jaar werken voor de boeg hebben – dan moet de directie nú beginnen met het inkopen van preventie. Dat levert later geld op, daarvan zijn Maurice en Daniëlle Blom, eigenaren van Sanos, overtuigd. “We zijn opgevoed met het idee: als je ziek bent, ga je naar de dokter, dan krijg je zorg. Zolang je niets mankeert, kun je nergens aankloppen. Die gedachtegang moet veranderen.”

Sanos, gevestigd in de kantoorpanden naast zwembad Aquarijn, is gespecialiseerd in Rugzorg, Sport&Performance en Healty Aging. Het bedrijf biedt sinds 2017 vitaliteitspakketten voor bedrijven. Met als doel verzuim vóór te zijn.

Medewerkers van klantbedrijven krijgen een intakegesprek, een online vragenlijst, en een bewegings- en bloedonderzoek. Daaruit volgt een persoonlijke rapportage. Afhankelijk van iemands zwakke punten en het door de directie gekozen pakket ontvangen de medewerkers behandelingen: fysiotherapie, chiropractie, massage of vitaliteitscoaching voor bijvoorbeeld leren omgaan met stress.

Repeterend werk
Met preventie inkopen is een werkgever er nog niet. Maurice: “Preventie begint bij de gedachtegang van de directie. De setting op het werk moet oké zijn.” Zo is Nolina Kwekerijen in Woubrugge, een van de eerste zakelijke klanten van Sanos, het werk meer gaan rouleren. Directeur Marcel de Lange: “Repeterend werk leverde vaker klachten op. We merkten dat mensen door bleven lopen met rugklachten. Ik laat daarom medewerkers niet meer acht uur per dag, vijf dagen per week hetzelfde doen. En als ik merk dat op een bepaald bedrijfsonderdeel veel verzuim voorkomt, dan probeer ik uit te zoeken waardoor dat komt. En het werk aan te passen.”

Resultaten in verzuimcijfers kan Marcel niet geven. “Er spelen zoveel factoren mee. Zoals dat de meeste medewerkers hier trouw blijven werken en dus allemaal een jaartje ouder worden. Onze loonkosten bedragen vier miljoen euro, en ons ziekteverzuim ligt tussen de drie en vier procent. Dus dat programma van Sanos halen we er makkelijk uit.”

Lunchmenu’s
Meetbare effecten van preventieprogramma’s zijn moeilijk te vinden. Een studie van TNO naar voedingsadviezen in de bouwsector leverde positieve resultaten op, maar dateert alweer uit 2013. Om de kosten hoef je een gezondheidsprogramma echter niet te laten schieten, weet Sabine d’Hooghe, vitaliteitscoach & KPNI-therapeut. “Een zieke werknemer kost gemiddeld ruim € 400 per dag.” (Cijfers Zilveren Kruis en MKB Servicedesk.) “Dat is €2.000 euro per week. Mijn LongCovid- en Vitaliteitsprogramma’s kosten éénmalig minder dan €2.000.”

Sabine helpt cliënten met overgewicht, vermoeidheidsklachten, stress, allergieën en chronische ziektes zoals long covid. Haar werk varieert van persoonlijke consulten, advies bij ploegendiensten, tot het samenstellen van lunchmenu’s in bedrijfskantines om de middagdip te voorkomen. “Ik leid mensen op om gezondere keuzes te maken. Zodat ze weerbaarder worden, flexibeler, en beter met stress kunnen omgaan.”

Versterking concurrentiepositie
Behalve kostenbesparing zijn er genoeg andere redenen om een gezondheidsprogramma in te kopen. Maurice Blom: “Werkgevers hebben al moeite genoeg om mensen te krijgen. Dus als je ze hebt, moet je ze zien te behouden. Wacht niet tot ze burn-outklachten hebben en een jaar moeten herstellen, dat stadium moet je vóór blijven.”

Bram van der Wilk, eigenaar van MTP Fysiotherapie, ziet een groeiende vraag onder werkgevers naar gezondheidsprogramma's. Hij verzorgt voor bedrijven o.a. lifestyleprogramma's (voor gewichtsverlies), tilcursussen, ergonomisch advies en gezondheidschecks. Soms kopen directies bij hem sportabonnementen in voor het voltallige personeel.

“Ik merk dat bedrijven dit vooral doen vanwege hun reputatie – niemand wil als ongezond bekend staan. En als je bedrijf een ziekteverzuim van boven de vier procent heeft, dan weet je eigenlijk al dat je ongezond bezig bent. Daarnaast doen ze het als promotiemiddel voor nieuwe collega's. Personeel is dan als het ware een uithangbord voor het bedrijf: dit doet mijn werkgever allemaal voor mij. Uiteindelijk versterk je zo je concurrentiepositie als werkgever.”

Hoe financier je gezondheidsprogramma’s? 

Arbodiensten 
Arbodiensten zijn van oudsher de partijen die bedrijven assisteren met het voorkómen van verzuim en het beperken van arbeidsrisico’s. Een van de wettelijke verplichtingen is het doen van een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Daarnaast bieden arbodiensten aanvullende diensten aan, zoals preventief medisch onderzoek, werkplekonderzoek, tot complete vitaliteitspakketten. De verplichte arbovoorzieningen zijn onbelast volgens de WKR.

Werkkostenregeling (WKR)
Verplichte arbovoorzieningen vallen onder de gerichte vrijstellingen van de WKR, waarover geen belasting hoeft te worden betaald. Andere preventieve voorzieningen die de werkgever treft, vallen helaas bijna altijd in de vrije ruimte van de WKR. De vrije ruimte is het budget dat ook voor kerstpakketten, personeelsfeesten e.d. wordt gebruikt. Dat bedrag is begrensd en bedraagt dit jaar 3,0 procent over het fiscale loon tot en met € 400.000 en 1,18 procent over het bedrag daarboven. Heb je de vrije ruimte opgebruikt, dan moet over de meerkosten 80 procent belasting betaald worden. (Zie Handboek Loonheffingen van de Belastingdienst).

Er zijn uitzonderingen: stoelmassage op de werkplek of een fitnessruimte op de werkplek kunnen worden opgevoerd als nihilwaardering in de WKR. Ook dan is geen belasting verschuldigd. En in individuele gevallen kunnen voorzieningen toch onder een gerichte vrijstelling vallen. Stel, je ziet risico’s voor je werknemers omdat zij hoofdzakelijk beeldschermwerk doen en je wilt die risico’s beperken met sport, dan kun je dit opnemen – met een officieel programma – in je arboplan en geldt er geen belastingplicht. (Bron Mkb Servicedesk.)

Collectieve zorgverzekeringen
Vrijwel alle zorgverzekeraars bieden collectiviteiten aan. Zilveren Kruis en CZ doen dit uitsluitend voor bedrijven. Hun collectieve verzekeringen bieden extra dekking op het gebied van bijvoorbeeld fysiotherapie, vergoeding voor brillen en psychologische zorg. Deze dekkingen gelden alleen in werkgeverscollectieven. Zilveren Kruis – de grootste van de twee – heeft de extra vergoedingen afgestemd op de sector waarin het bedrijf werkzaam is. Zij noemen dit Collectieve lijnen.

Daarnaast bieden zowel CZ als Zilveren Kruis een helpdesk of reïntegratiedesk aan. Hier kan de werkgever terecht voor informatie over wat te doen bij een specifieke vorm van verzuim (lopend of preventief), of welk verzuim hij kan verwachten. Zorgverzekeraars beschikken over data van verzuim per sector en kunnen adviseren over in te zetten interventies. Werkgevers kunnen deze, met korting, via de zorgverzekeraar afnemen.

Ten slotte beschikken veel zorgverzekeraars over vitaliteitsbudgetten of duurzame inzetbaarheidsbudgetten. 
In principe kunnen alle bedrijven, ook de kleinere, een collectieve zorgverzekering aanbieden. Daarmee, door stimulering van een bepaalde dekking, kan een werkgever ervoor zorgen dat bijvoorbeeld fysiotherapie verzekerd is. Bij alleen een basisverzekering is hier geen vergoeding voor en zou een medewerker met rugklachten thuis kunnen blijven zitten als hij een behandeling niet betalen kan.

Verschil tussen het mkb en grotere bedrijven – vanaf 2.500 verzekerde werknemers – is dat zorgverzekeraars de laatste groep meer maatwerk kunnen bieden op basis van data. Verzuim is dan niet meer naar een persoon herleidbaar (AVG) en mag dan, anoniem, worden gedeeld. 

Subsidies
Sinds 1 september is de subsidie Duurzame inzetbaarheid voor bedrijven (MDIEU) ook voor bedrijven beschikbaar. Deze is bedoeld om werknemers zo lang mogelijk gezond en gemotiveerd te laten werken. Onder de regeling vallen o.a. het ontwikkelen van een methode of nieuwe werkwijze, het organiseren van een training of het doen van onderzoek. Aanvragen kan nog tot en met 30 november; in 2024 volgt een nieuw aanvraagtijdvak. Minimaal aan te vragen bedrag: 75.000 euro, een bijbehorende bedrijfsanalyse is verplicht.

De SLIM-regeling (Stimuleringsregeling leren en ontwikkelen in mkb-ondernemingen), de naam zegt het al, is vooral bedoeld om leren en ontwikkelen in het mkb te stimuleren. Niet alleen vakspecifiek, maar ook gericht op persoonlijke ontwikkeling en vaardigheden, en dus gelinkt aan vitaliteit. SLIM-subsidie kan in maart en september 2024 nog worden aangevraagd.

De ESF-subsidie (Europees Sociaal Fonds) is van oudsher bedoeld voor duurzame inzetbaarheid. Het lopende tijdvak (tot 2027) heeft echter een andere invulling gekregen. De subsidie is nu vooral gericht op mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en kwetsbare groepen. Wie toch ESF-subsidie wil aanvragen, kan dat nog doen tot en met 31 oktober dit jaar. 

O&O-fondsen
Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen zijn vaak in het leven geroepen door werkgevers- en werknemersorganisaties in een bepaalde branche. De fondsen dragen financieel bij aan de scholing en ontwikkeling en aan het duurzaam inzetbaar houden van medewerkers. Het kan de moeite lonen om te informeren naar de mogelijkheden.

STRESS
Stress springt eruit bij de verzuimcijfers. Het aantal werknemers met burn-outklachten groeide in 2022 tot twintig procent, bleek uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, afgenomen door TNO en het CBS in september. Er zijn vooral grote zorgen om jongeren tot 35 jaar. Prestatiedruk en sociale druk (continu bereikbaar moeten zijn) vormen bij hen de belangrijkste bronnen van stress. Daarbij spelen ook zorgtaken, de combinatie van werk en gezin en vooral financiële onzekerheid een rol.

Eerder meldde de Arbo Unie dat in het eerste kwartaal van 2023 ruim een kwart (26 procent) van het totaal aantal verzuimdagen psychisch verzuim betrof. Psychisch verzuim duurt ook langer, gemiddeld tien dagen langer dan vijf jaar geleden.

Met dank aan VMD Koster verzekeringen, Good to Care en Vaardigwerk.

Reacties (0)

U moet Inloggen om te reageren

Er zijn nog geen reacties achter gelaten.