Alphense ondernemers lopen voorop op het gebied van duurzaamheid

Die conclusie werd getrokken na afloop van de inspirerende en energieke VOA Green Deal Talkshow in Alphen aan den Rijn op 15 februari jl.

Vijf grote, lokale ondernemers deelden hun successen en frustraties over het verduurzamen van hun bedrijfsvoering. Onder aanvoering van de VOA riepen zij en nog 36 grote, lokale ondernemers de overheid eerder al op om duurzaam te werk te gaan bij de corona-herstelplannen. Jan Peter Balkenende was als gast in de uitzending namens de Dutch Sustainable Growth Coalition. Hij was onder de indruk van de ambities en duurzaamheidsprestaties van de Alphense ondernemingen: “Ik zie hier de triple helix in werking: bedrijfsleven, overheid en onderwijs. Die drie heb je nodig om succesvol te innoveren. Ik heb veel authentieke verhalen gehoord, hier ligt een heel stevig fundament.”

De talkshow is terug te kijken via deze link: https://youtu.be/KD-pb7Wg2GI

De successen en frustraties van de ondernemers
Zeeman, CleanLease, Vermeulen Groep, Hoogeveen Plants en mboRijnland deelden in de talkshow hun successen en frustraties aan tafel. Dagvoorzitter Lars Sørensen constateert een verschil in focus: “In 2015 liep de overheid nog voorop met het tekenen van de Sustainable Development Goals (SDG’s), maar nu beweegt het veld. Bij ondernemers zit duurzaamheid al in het DNA, nu de overheid nog.”

CleanLease is al ver met het volledig circulair inrichten van hun gehele product life cycle en dienstverlening, maar loopt aan tegen tenders van de (semi-)overheid, waarin ondanks alle mooie duurzaamheidsbeloften nog steeds op (de laagste) prijs wordt geselecteerd. “Als de klant niet mee wenst te investeren in duurzaamheid krijg je businesscase nooit rond”, aldus Monique Chaudron, innovatiemanager bij CleanLease.

De Vermeulen Groep herkent zich in dit verhaal. Zij ontwikkelden samen met Nettenergy GH2 (Groene Hart Waterstof). Met GH2 worden afval, bermgras en snoeihout omgezet naar groene elektriciteit, bodemverbeteraar biochar en later ook waterstof. Vermeulen Groep wil heel graag opschalen, maar loopt tegen één hobbel aan: de provincie. “Het vergunningentraject van de provincie duurt veel te lang naar mijn zin. Wij kunnen veel voor de overheid betekenen, maar dan hebben we wel hun medewerking nodig”, aldus Zwiep Vermeulen, commercieel directeur van de Vermeulen Groep.

Bob Hoogerdijk van Hoogeveen Plants demonstreerde met hun biologische appelboom ‘de rode van Boskoop’ hoe ver zij zijn met het verduurzamen van hun bedrijfsvoering. Ze gebruiken bij de biologische teelt geen pesticiden en kunstmest en de verpakking (potten, etikketen en labels, etc) die ze gebruiken is volledig recyclebaar. “Waar wij tegenaan lopen is dat binnen de EU allemaal andere regels gehanteerd worden, waardoor er in Europa geen level playing field is. Dat moet veranderen.”

Tips: de SDG’s realiseren door kleine stappen en samenwerking
Arnoud van Vliet van Zeeman pleit voor het maken van kleine stappen: “Eat the elephant bite by bite”. Als grote onderneming kunnen we sneller opschalen, maar ook voor ons werkt het het best om verduurzaming behapbaar te maken. “Maak steeds kleine stappen en zet dat consistent door, ook tijdens de coronacrisis”, was zijn pleidooi.

mboRijnland leidt de medewerkers van de toekomst op en besteedt daarom veel aandacht aan duurzaamheid in hun opleidingen. “We leiden jongeren op voor beroepen die nu nog niet bestaan en daarom is de samenwerking met het bedrijfsleven cruciaal. Die samenwerking loopt in de regio goed, maar kan natuurlijk altijd nog beter”, vertelt Otto Jelsma, voorzitter van het College van Bestuur.

Duurzaamheid als verdienmodel
Naast de ondernemers en het onderwijs schoof ook de derde partij van de ‘triple helix’ aan tafel aan: de overheid. Burgemeester Liesbeth Spies en wethouder Duurzaamheid Erik van Zuylen staan vierkant achter ‘hun’ ondernemers. Liesbeth Spies: “Wij kunnen als gemeente duurzaamheid stimuleren. We kunnen partijen bij elkaar brengen. Ik zie het als een sneeuwbal die steeds groter moet worden.” Ze benadrukt het welbegrepen eigenbelang voor de ondernemers. “Het is niet alleen  investeren, duurzaamheid kan een verdienmodel worden. Als je nú niet gaat innoveren en betere producten gaat maken, dan krijg je daar over een paar jaar gruwelijke spijt van.”

Om toekomstige hobbels te ondervangen, kunnen Alphense bedrijven vanaf juli aankloppen bij het duurzaamheidsloket voor ondernemers, een initiatief van VOA, EDBA en gemeente. Frank Ponsioen (EDBA): “We zetten dit loket op naar analogie van het Coronaloket. Het gaat praktische vragen beantwoorden en doorverwijzen naar de juiste instanties. Daarnaast gaat het loket ondernemers op weg helpen die nog niet goed weten wat ze kunnen doen.” De EDBA heeft de afgelopen maanden hard gewerkt aan een belangrijke opdracht: het uitbrengen van een advies aan de gemeente over de economische agenda voor de komende vijf tot tien jaar. Vanzelfsprekend speelt duurzaamheid een belangrijke rol in dit advies. Over enkele weken verwacht EDBA het rapport te kunnen presenteren.

Waarom organiseert de VOA deze talkshow?
Het begon met de oproep van de Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC) in juni vorig jaar. Deze ‘coalitie’ van acht internationaal opererende bedrijven onder leiding van Jan Peter Balkenende riep ondernemers op om een verklaring te ondertekenen waarin zij duurzaamheid als hoeksteen beschouwen voor de corona-herstelplannen. Dankzij actief lobbywerk van de VOA XL-commissie werden er in no time 41 handtekeningen opgehaald. “Maar ook daarna bleven de positieve reacties binnenstromen, ook van kleinere bedrijven”, vertelt VOA-voorzitter Elles in ’t Veld. “Heel veel bedrijven staan klaar om duurzamer te ondernemen. Maar ze zijn vooral individueel bezig, terwijl je dit beter samen kunt doen. Daarom willen we duurzaamheid als thema breder trekken dan bij alleen deze 41 XL-bedrijven. Wij willen onze leden daarin actief ondersteunen met de Sustainable Development Goals als leidraad.” Deze talkshow vormt hier de aftrap van. Op de planning staan al een tweetal masterclasses en in werkgroepen gaat de VOA samen met ondernemers concrete stappen zetten.

“Houd die scherpte vast”
Jan Peter Balkenende vatte aan het eind de talkshow mooi samen: “Als je de Green Deal wil volgen, is het goed om de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties als leidraad te hanteren. Dat betekent dat je echt je bedrijfsprocessen verduurzaamt. Aan de gedrevenheid en de prestaties van deze Alphense ondernemers zal het niet liggen. Ik ga verrijkt naar huis. Mijn advies: houd die scherpte vast. Ga als ondernemers en als VOA door op deze manier en breid het uit. Ga je verder positioneren. Wat ik heb gehoord klinkt écht goed, maar nog mooier wordt wat er hierna gaat gebeuren.”